FeLV to skrót od angielskie nazwy Feline Leukemia Virus, czyli wirus kociej białaczki, należący do tej samej rodziny retrowirusów, co nasz ludzki HIV. Wywołana przez niego choroba jest jedną z najgroźniejszych, jakie mogą dotknąć naszego pupila.

Wirus  białaczki często  nazywany jest  „wirusem miłości” ponieważ  najczęściej koty zarażają się poprzez wspólną pielęgnację – lizanie, czyszczenie  się. Kocia ślina jest najbardziej niebezpiecznym źródłem zakażenia – wirus znajduje się w niej w 99%.

W przypadku gdy nosicielem wirusa jest ciężarna kotka, wirus może przeniknąć do macicy i zakazić płody. Jeśli niektóre z kociąt pomimo wszystko urodzą się zdrowe matka nadal może  je zarazić  poprzez karmienie ( wirus znajduje się w mleku matki ) lub poprzez codzienną pielęgnację . Należy pamiętać, że w pierwszych tygodniach życia kocięta ze wszystkimi czynnościami ( jedzenie, mycie ) są całkowicie zależne od matki.

Podobnie sytuacja wygląda w przypadku osobników dorosłych. Zakażenie może mieć miejsce tylko w przypadku kiedy doszło do kontaktu zdrowego osobnika z osobnikiem chorym. Najczęstszą przyczyną jest wspólna pielęgnacja ( najwięcej wirusa znajduje się w ślinie ), korzystanie ze wspólnych misek oraz wszelkiego rodzaju pogryzienia dlatego na kontakt z wirusem najczęściej narażone są dorosłe samce, które walczą  ze sobą o terytorium lub pożywienie.

Najbardziej wrażliwe na zakażenie są młode koty w wieku do 16 tygodnia życia. Wraz z wiekiem odporność wzrasta, a dorosły kot ma już spore szanse na pokonanie wirusa. Dlatego zależnie od wieku kota a także jego kondycji i odporności, po fazie wiremii ( obecność mogących się namnażać wirusów we krwi ) możliwe są 3 różne sytuacje:

• U około 35-40% kotów w ciągu 4-6 miesięcy układ
  odpornościowy zabije wszystkie wirusy i taki kot będzie potem zupełnie zdrowy i nie będzie stanowił źródła zakażenia.
• Około 30% kotów przegra walkę z wirusem – nigdy już nie pozbędą się wirusa z krwi i będą mieć stale wiremię. Jest to najgroźniejsza sytuacja, bowiem takie koty przez kilka lat są pozornie zdrowe ale niestety przez cały ten czas są źródłem zakażenia dla innych kotów. Objawy choroby pojawią się u nich dopiero po 2-4 latach i najczęściej doprowadzą do śmierci.
• Około 25-30% kotów nie pokona całkowicie wirusa . Jego niewielkie ilości „ukryją się” w organizmie. Taki stan nazywamy „zakażeniem latentnym”. Taki kot ma w swoim wnętrzu „biologiczną bombę” – wirusa, który może uaktywnić się i wywołać chorobę.

Konsekwencją zakażenia latentnego może być:

• zwalczenie choroby przez organizm kota i całkowite uwolnienie się od wirusa,
• pozostanie wirusa w ukryciu do końca życia kota Taki kot, mimo że zakażony, nigdy nie zachoruje na białaczkę i nigdy nie zakazi innego kota .

Jakie są skutki działania wirusa ? czyli co wirus może powodować

• immunosupresję czyli silne osłabienie odporności
• anemię,
• zaburzenia krzepliwości krwi,
• zaburzenia układu rozrodczego, choroby układu nerwowego,
• zapalenie stawów,
• zapalenie nerek,
• choroby nowotworowe.

Objawy choroby :.

Pierwsze oznaki białaczki pojawiają się najczęściej u kotów młodych, poniżej 7 roku życia. Typowe objawy dla tego schorzenia: chudnięcie, wymioty, biegunka oraz kaszel  mogą występować także przy wielu innych chorobach, dlatego bardzo ważne jest zastanowienie się, czy kot był kiedykolwiek narażony na bezpośredni kontakt z kotem chorym na białaczkę. Jeśli nie był – białaczka jest raczej wątpliwa a jedynym sposobem wykrycia zakażenia jest wykonanie testu w kierunku białaczki.

Testy w kierunku białaczki i ich interpretacja .

Najpopularniejszym i najprostszym testem potwierdzającym zakażenie białaczką jest test ELISA, którym wykrywamy obecność wirusa w organizmie kota.

Jak prawidłowo przeprowadza się test ?

• Lekarz weterynarii pobiera krew z żyły kociego pacjenta.
• Następnie wyjmuje tester z opakowania i umieszcza go na płaskiej i suchej powierzchni.
• Za pomocą jednorazowej pipety dodaje 1 kroplę próbki surowicy, osocza lub krwi do dołka na płytce testera a następnie dodaje dwie krople rozcieńczalnika.

Gdy test zacznie działać na środku testera pojawi się fioletowa linia przemieszczając się wzdłuż okienka odczytu.

Wynik testu należy odczytać w czasie nie dłuższym niż 10 minut.

Jak prawidłowo odczytać wynik ?

Kolorowa linia po lewej stronie płytki w okienku odczytu oznacza, że test został prawidłowo wykonany. Jest to linia kontrolna („C”). Z prawej strony powinna pojawić się linia wyniku testu („T”). Jeśli po prawej stronie okienka wyniku pojawi się kolorowa linia, jest to linia wyniku testu

• Wynik ujemny Pojawienie się tylko jednej linii w okienku odczytu obu testów – FIV Ab i FeLV Ag, świadczy o wyniku ujemnym. U zupełnie zdrowego kota, bez objawów jakichkolwiek chorób daje nam prawie 100% gwarancję, że kot jest zdrowy i nie jest nosicielem wirusa.
• Wynik dodatni dla FIV Ab i FeLV Ag Pojawienie się dwóch kolorowych linii („T” i „C”) w okienku odczytu obu testów – FIV Ab i FeLV Ag, bez względu na to, która linia pojawi się pierwsza, świadczy o wyniku dodatnim.
• Wynik dodatni tylko dla FIV Ab Pojawienie się dwóch kolorowych linii („T” i „C”) w okienku odczytu testu FIV Ab oraz obecność tylko jednej linii („C”) w okienku odczytu testu FeLV Ag, bez względu na to, która linia pojawi się pierwsza, świadczy o wyniku dodatnim testu na obecność wirusa niedoboru immunologicznego kotów.
• Wynik dodatni tylko dla FeLV Ag Pojawienie się dwóch kolorowych linii („T” i „C”) w okienku odczytu testu FeLV Ag oraz obecność tylko jednej linii („C”) w okienku odczytu testu FIV Ab, bez względu na to, która linia pojawi się pierwsza, świadczy o wyniku dodatnim testu na obecność wirusa białaczki kotów.

WAZNE !

U zupełnie zdrowego kota bez objawów jakichkolwiek chorób taki wynik oznacza, że test należy POWTÓRZYĆ ! Zaleca się ponowne badanie testem ELISA po 60-90 dniach. Jeśli drugie badanie da również wynik dodatni, dopiero wtedy można uznać, że najprawdopodobniej kot jest zarażony wirusem FeLV.

Kiedy powinno się wykonać testy FeLV ?

• W przypadku adopcji kota, niezależnie od tego, w jakim jest wieku. Jeżeli w domu są już inne koty, test należy wykonać przed przyniesieniem nowego kota do domu.
• Kiedy kot miał kontakt z kotem domowym np. przyjaciół czy rodziny, ale niebadanym wcześniej w tym kierunku, nawet jeśli był on zaszczepiony przeciwko białaczce.

Co robić w przypadku gdy kot jest FeLV  (+)

Dodatni wynik testu ELISA w zakresie FeLV  to absolutnie nie jest powód do tego, żeby myśleć o eutanazji kota bowiem nasz pupil może się cieszyć życiem przez najbliższe kilka lub nawet kilkanaście lat przy zachowaniu pewnych  wcale nie skomplikowanych reguł.

Zdecydowanie należy unikać stresu bowiem stres jest jednym z największych sprzymierzeńców wirusa białaczki.  Wszelkie zmiany w domu  trzeba starać się przeprowadzać stopniowo, powoli, dając kotu czas na oswojenie się z nową sytuacją. Także zmiana diety, jeśli jest niezbędna, powinna przebiegać stopniowo, szczególnie z unikaniem karmienia kota na siłę czy długotrwałą głodówką. Bardzo ważne jest zapewnienie kotu spokojnego, wygodnego miejsca, w którym może samotnie wypocząć. A kiedy zabiega o uwagę – spędzenie z nim jak największej ilości czasu na jego ulubionej zabawie czy pieszczotach.

WAŻNE !

Jedynym ograniczeniem jest tylko to, że kot FeLV (+) powinien być jedynakiem lub kotem towarzyszącym innemu kotu FeLV (+) . Nie powinniśmy łączyć go z kotem zdrowym bowiem może stać się dla niego źródłem zakażenia.

Koty FeLV(+) nie powinny być szczepione przeciwko białaczce.

Co to jest FIV?

      FIV ( Feline immunodeficiency virus )  to zespół nabytego niedoboru immunologicznego u kotów. Chorobę wywołuje retrowirus z tej samej grupy co nasz ludzki wirus HIV wywołujący AIDS co z kolei oznacza, że zwierzę, podobnie jak człowiek ma niedobór odporności, zagrażający jego zdrowiu i życiu.

Choroba ta opisana została po raz pierwszy w 1986 roku  w USA, kiedy to wyizolowano wirus odpowiadający za koci zespół niedoboru odporności.

FIV u kota – sposoby zarażenia

     Wirus FIV występuje u kotów na całym świecie. Choroba szerzy się głównie przez pogryzienia w związku z tym chorują na nią najczęściej starsze wychodzące kocury walczące o terytorium i pożywienie. Wirus obecny jest również w wydzielinach fizjologicznych chorych kotów: w ich ślinie, moczu, krwi, mleku oraz  nasieniu. Najwięcej bo aż 90 % wirusa znajduje się w ślinie co jest przyczyną zakażeń wielu kotów z populacji świadczących sobie nawzajem zabiegi pielęgnacyjne. Kolejną przyczyną zakażenia ( której na tym etapie wiedzy  nie można wykluczyć ) to zakażenia drogą płciową poprzez  nasienie oraz w drodze zakażenia śródmacicznego – płody zarażają  się od zarażonej matki.  Dlatego bardzo ważne jest w hodowlach,  żeby zarówno kotka jak i kocur były przebadane pod kątem FIV przed kryciem.

 Jest możliwość uniknięcia zarażenia u  maluchów poprzez oddzielenie nowo narodzonych kociąt od zarażonej matki.

Zaleca się z wstrzymaniem wykonania testów u takich kociąt do ukończenia przez nich 6 miesięcy życia ponieważ małe kocięta mogą mieć przeciwciała przekazane im przez matkę. Jeżeli wykonane po tym okresie testy będą ujemne to znaczy, że kociaki nie zaraziły się od chorej mamy.

FIV u kota – przebieg choroby

    Niedobór odporności u kotów ma charakterystyczny przebieg, który podzielić można na pięć faz :

• Pierwsza faza FIV – dwa tygodnie po zakażeniu pojawia się wiremia ( obecność wirusa we krwi ) trwająca przez około 6 kolejnych tygodni. Wtedy u kota może pojawić się gorączka , powiększenie węzłów chłonnych, apatia oraz biegunka. Następnie wirus z krwi przemieszcza się do ośrodkowego układu nerwowego , układu oddechowego , przewodu pokarmowego , migdałków , węzłów chłonnych krezkowych. Różne umiejscowienie wirusa ma  wpływ na różnorodność późniejszych objawów chorobowych.
• Faza druga FIVzwana jest  fazą utajoną lub bezobjawową. Faza ta może trwać bardzo długo : kilka miesięcy, a nawet kilka lat. W tym czasie kot staje się nosicielem wirusa i kontakt z nim może stanowić zagrożenie dla innych kotów.
• Faza kolejna, trzecia FIV charakteryzuje się pogorszeniem się stanu zdrowia zwierzęcia przy czym charakterystyczne jest powiększenie węzłów chłonnych, ospałość, problemy z jedzeniem.
• Faza czwarta FIV rozpoczyna się immunosupresją czyli spadkiem odporności kota przez co obfituje w niepokojące objawy : wychudzenie, zapalenie dziąseł, zapalenie skóry. Jest to moment kiedy koty najczęściej trafiają na wizytę weterynaryjną bowiem ich stan zdrowie ewidentnie wskazuje na jakąś rozwijającą się chorobę.
• Faza piąta FIV oznacza zupełne załamanie się odporności a organizm kota ulega wycieńczeniu. Na tym etapie dochodzi zwykle do naturalnej śmierci kota z powodu niewydolności nerek, wątroby czy serca.

FIV u kota – leczenie

      Nabyty niedobór immunologiczny kotów to choroba, której nie da się leczyć –  można jedynie leczyć jej powikłania a dokładnie infekcje, które wywołuje powodowany przez nią brak odporności na wirusy i bakterie. Warto wiedzieć, że w czasie leczenia powinno się unikać podawania sterydów, które pomagają doraźnie, ale przyspieszają rozwój FIV.

Koty zakażone FIV powinny być objęte regularnym nadzorem weterynaryjnym (co 6 miesięcy), obejmującym standardowe badania biochemiczne, hematologiczne i kontrolę masy ciała.  Chory kot wymaga stałej opieki weterynarza, profilaktyki (szczepień, odrobaczania) oraz dobrej diety, która wzmocni osłabiony organizm pupila. Zalecane jest również podawanie suplementów wzmacniających układ immunologiczny: np. tran, witaminy, lizynę, betaglukan. Właściciele kota powinni pamiętać, aby stworzyć mu jak najlepsze i najspokojniejsze warunki życia.

 Testy w kierunku białaczki i ich interpretacja .

      Najpopularniejszym i najprostszym testem potwierdzającym zakażenie białaczką lub wirusem niedoboru immunologicznego jest test ELISA, którym wykrywamy obecność wirusa w organiźmie kota.

Jak prawidłowo przeprowadza się test ?

1. Lekarz weterynarii pobiera krew z żyły kociego pacjenta.
2. Następnie wyjmuje tester z opakowania i umieszcza go na płaskiej i suchej powierzchni.
3. Za pomocą jednorazowej pipety dodaje 1 kroplę próbki surowicy, osocza lub krwi do dołka na płytce testera a następnie dodaje dwie krople rozcieńczalnika.
4. Gdy test zacznie działać na środku testera pojawi się fioletowa linia przemieszczając się wzdłuż okienka odczytu.
5. Wynik testu należy odczytać w czasie nie dłuższym niż 10 minut.

Jak prawidłowo odczytać wynik ?

     Kolorowa linia po lewej stronie płytki w okienku odczytu oznacza, że test został prawidłowo wykonany. Jest to linia kontrolna („C”). Z prawej strony powinna pojawić się linia wyniku testu („T”). Jeśli po prawej stronie okienka wyniku pojawi się kolorowa linia, jest to linia wyniku testu

1. Wynik ujemny Pojawienie się tylko jednej linii w okienku odczytu obu testów – FIV Ab i FeLV Ag, świadczy o wyniku ujemnym.
2. Wynik dodatni dla FIV Ab i FeLV Ag Pojawienie się dwóch kolorowych linii („T” i „C”) w okienku odczytu obu testów – FIV Ab i FeLV Ag, bez względu na to, która linia pojawi się pierwsza, świadczy o wyniku dodatnim.
3. Wynik dodatni tylko dla FIV Ab Pojawienie się dwóch kolorowych linii („T” i „C”) w okienku odczytu testu FIV Ab oraz obecność tylko jednej linii („C”) w okienku odczytu testu FeLV Ag, bez względu na to, która linia pojawi się pierwsza, świadczy o wyniku dodatnim testu na obecność wirusa niedoboru immunologicznego kotów.
4. Wynik dodatni tylko dla FeLV Ag Pojawienie się dwóch kolorowych linii („T” i „C”) w okienku odczytu testu FeLV Ag oraz obecność tylko jednej linii („C”) w okienku odczytu testu FIV Ab, bez względu na to, która linia pojawi się pierwsza, świadczy o wyniku dodatnim testu na obecność wirusa białaczki kotów.
5. Wynik błędny Brak linii kontrolnej („C”) w okienku odczytu po wykonaniu testu świadczy o błędnym wyniku. Test nie został wykonany prawidłowo lub tester został uszkodzony. Zaleca się powtórne wykonanie testu.

Co to jest FIP?

         FIP to inaczej zakaźne zapalenie otrzewnej (Feline Infectious Peritonitis) wywoływane przez koronawirus kotów FcoV. Koronawirusy są bardzo powszechne i wywołują choroby dróg oddechowych i przewodu pokarmowego u wielu gatunków zwierząt, są również odpowiedzialne za nasze ludzkie przeziębienia. 

FIP – przyczyny

     Pojawienie się FIP jest na ogół przypadkiem losowym, spowodowanym zmutowaniem koronawirusa normalnie żyjącego w jelitach kota do postaci wywołującej chorobę. Dzieje się tak zazwyczaj  przy obniżonej odporności zwierzęcia i stresie związanym z różnego rodzaju zmianami w jego życiu.

FIP – objawy.

     FIP należy podzielić na dwie formy : „mokrą” – wysiękową oraz „suchą” bezwysiękową.

Obie postaci choroby rozpoczynają się podobnymi objawami do których należy : gorączka ( zazwyczaj nie reagująca na leczenie antybiotykami ), spadek apetytu a co się z tym wiąże chudnięcie i słabnięcie zwierzęcia. Zazwyczaj też piękna sierść traci swój blask i staje się matowa.

Formie wysiękowej towarzyszy gromadzenie się płynu ( wysięku ) w jamach ciała. Płyn zazwyczaj gromadzi się w jamie brzusznej ale może też gromadzić się w jamie opłucnej przez co kot trudniej oddycha. Zbierający się płyn ma charakterystyczne cechy : jest żółtawy, przejrzysty, ciągliwy, zawiera dużą zawartość białka.

Formie bezwysiękowej  nie towarzyszą tak charakterystyczne objawy dlatego też jest trudniejsza do diagnozy. Podstawową cechą jest postępujące wyniszczenie organizmu, mogą do tego również dojść zaburzenia neurologiczne takie jak drgawki, zaburzenia koordynacji ruchowej oraz zmiany w zachowaniu spokojnego i miniastego zazwyczaj zwierzęcia.

FIP – leczenie

        FIP jest niestety, chorobą nieuleczalną a leki mogą jedynie przyczynić się do poprawy stanu zwierzęcia przez jakiś czas. Najczęściej choroba po bardzo burzliwym przebiegu, szybko prowadzi do śmierci zwierzęcia. Niestety na dzień dzisiejszy nie ma opracowanych również żadnych skutecznych szczepień przeciwko tej chorobie.

Co zrobić, żeby zminimalizować ryzyko zachorowania kota na FIP ?

• Systematycznie ( min 2 x dziennie ) usuwać odchody z kuwety.
• Dostosować liczbę kuwet do ilości kotów – 1 kuweta na 1-2 koty.
• Raz w tygodniu wymieniać całkowicie żwirek oraz wyparzać i dezynfekować kuwetę.
• Zachować odległość między miskami z jedzeniem i wodą a kuwetą ( nie stawiać w pobliżu ).
• Regularnie wietrzyć pomieszczenia w których przebywają koty ( należy przy tym pamiętać, że nigdy nie można robić przeciągów ).
• Przy większej liczbie kotów należy podzielić stado na mniejsze grupy maksymalnie 4 osobowe.
• Szybko reagować ( wizyta u Vet ) na wszelkie sygnały świadczące o niedyspozycji kota .

WAŻNE !

W związku z tym, że wirus potrafi utrzymywać się w środowisku przez kilka tygodniu w przypadku śmierci kota w wyniku FIP nie powinniśmy wprowadzać nowego kota wcześniej niż po okresie minimum 3 – miesięcy.

Przy wyborze nowych zwierząt do domów w których wystąpił FIP zalecam wprowadzanie zwierząt dorosłych ( ok. 1 roku wzwyż ) ponieważ dojrzałe osobniki są z reguły bardziej oporne na zarażenia kocim koronawirusem.

Dodatkowo zalecam również zdezynfekować pomieszczenie poprzez zastosowanie profesjonalnego  ozonatora.

Koci  katar

     Katar koci  czyli zapalenie górnych dróg oddechowych  nazywany również “kocią grypą” jest dość powszechną chorobą zakaźną kotów.

Objawy nie zawsze są jednorodne, zależą bowiem od rodzaju wirusa lub bakterii, które wywołały zakażenie. Najczęściej jednak na początku pojawia się przezroczysta wydzielina z nosa i kichanie (stąd nazwa) a  dołącza się do tego zapalenie spojówek.

Kot może zarazić się katarem kocim poprzez kontakt z innym, chorym kotem , na skutek stresu i związanego z nim spadku odporności ale również my sami możemy “przynieść” koci katar do domu, na butach bądź ubraniu dlatego  dbałość o podstawowe zasady higieny w domu w którym mieszka kot jest niezwykle ważna.

Jakie są objawy kociego kataru?

    Wszystkie koty są nosicielami herpeswirusa typu  FHV-1 oraz caliciwirusa FCV.  Herpeswirus ( FHV-1 )  należy do tej samej grupy wirusów co wirus opryszczki lub wirus ospy wietrznej u ludzi. Calciwirus ( FCV ) jest bardzo zaraźliwym wirusem kotów ( feline calicivirus ).

Objawy wynikające zakażeniem FHV-1 ( herpeswirus ) oraz FCV ( caliciwirus ) są zbliżone a po objawach widać który z wirusów jest odpowiedzialny za konkretną chorobę.

Objawy w przypadku FHV -1 ( herpeswirus ) to przede wszystkim stany zapalne górnych dróg oddechowych charakteryzujące  się kichaniem, wypływem z nosa, ślinieniem się pianą, łzawieniem oczu. 

W przypadku FCV ( calciwiroza ) dochodzi dodatkowo do owrzodzeń w jamie ustnej kota ( bolesne wrzody na języku i wargach ) co powoduje niechęć kota do jedzenia.

Jak leczyć koci katar?

        Leczenie opiera się głównie na wspomaganiu organizmu kota w walce z wirusem poprzez leki stymulujące działanie jego układu odpornościowego, a także w przypadku wtórnych infekcji bakteryjnych istnieje konieczność podawania antybiotyków. W przypadku silnie osłabionych kotów czasami istnieje konieczność hospitalizacji i podawania kroplówek w sytuacji, gdy chory kociak nie chce pobierać wody i jedzenia. Bardzo ważna w leczeniu jest opieka, jaką powinien otoczyć kota w domu właściciel zwierzęcia. Koty należy możliwie zachęcać do pobierania karmy, głównie poprzez podawania ich ulubionych przysmaków oraz aromatycznych posiłków ze względu na osłabienie węchu w wyniku choroby. Czasami istnieje konieczność znacznego rozdrabniania jedzenia, ze względu na bolesność przy jedzeniu i przełykaniu. W niektórych przypadkach istnieje konieczność podawania specjalistycznych karm weterynaryjnych. W przypadku problemów z oddychaniem, spowodowanym zwykle zaleganiem gęstej wydzieliny w górnych drogach oddechowych, zaleca się inhalacje płynem fizjologicznym lub znaczne nawilżanie powietrza w pomieszczeniu, w którym przebywa chore zwierzę.

Czy kociemu katarowi można zapobiec?

Jak w przypadku większości chorób najważniejsza jest profilaktyka, aby ograniczyć ryzyko zachorowania. Dostępne na rynku szczepionki przeciwko FHV-1 oraz FCV cechują się dość dużą skutecznością. Ważne jest zaszczepienie kociąt w odpowiednim terminie oraz regularne szczepienie kotek przeznaczonych do dzięki czemu mogą one przekazywać skuteczną ochronę kociętom na pierwsze tygodnie ich życia. Niestety nawet koty stale utrzymywane w domu narażone są na infekcję tymi wirusami, gdyż sami możemy je przynieść na butach czy ubraniu. W profilaktyce bardzo ważne jest zatem przestrzeganie zasad higieny – mycie rąk, chowanie przed kotem butów i garderoby w której wychodzimy na zewnątrz oraz częste mycie środkami dezynfekującymi podłóg po których  w większości przemieszcza się kot. Herpeswirus jest bardzo wrażliwy na większość środków stosowanych w dezynfekcji.

Panleukopenia

          Panleukopenia kotów określana jest też często jako zakaźne zapalenie jelit kotów, tyfus koci  lub nosówka kotów. Choroba wywoływana jest przez wirus FPV ( ang. Feline parvovirus ) należący do grupy parwowirusów. Obecnie wiadomo, iż panleukopenię kotów i parwowirozę psów wywołuje ten sam wirs.. Zakażone psy częściej rozprzestrzeniają wirus w środowisku i są rezerwuarem wirusa zakażającego koty

Wirus występuje w postaci jednego serotypu i jest bardzo oporny na działanie czynników środowiskowych co znaczy, że bardzo trudno jest go zwalczyć.

Zakażenie panleukopemią

     Nie u wszystkich kotów zakażonych FPV występują objawy kliniczne. Najcięższe symptomy choroby występują u młodych, nieszczepionych kociąt. Najczęściej zwierzęta te mają ok. 3-5 miesięcy i w tej grupie wiekowej występuje najwyższa śmiertelność, sięgająca nawet ok. 75% kociąt. Koty dorosłe, nawet nieszczepione, chorują zwykle łagodniej.

Wyróżniamy dwie postaci choroby: nadostrą i ostrą.

Postać nadostra przebiega bardzo szybko i zwykle kocię umiera nagle, bez objawów w ciągu 12 h.

W postaci ostrej, oprócz objawów mało specyficznych, jak apatia, brak apetytu, brak pragnienia itd., pojawiają się wodniste lub pieniste wymioty, najczęściej o żółtym zabarwieniu. Pojawia się także biegunka (rzadziej, zwykle w późniejszym okresie choroby) o charakterystycznym zapachu – silnie cuchnąca, żółta, z dodatkiem krwi. Charakterystyczna dla tej postaci jest, zwykle występująca, znacznie podwyższona temperatura ciała – 40-41°C. W sytuacji gdy organizm przestaje się bronić (wtórne zakażenia bakteryjne, DIC), dochodzi do gwałtownego spadku temperatury i zwykle w bardzo krótkim czasie osłabione oraz krańcowo odwodnione zwierzę umiera. Możemy zaobserwować typowy obraz kota „wiszącego” nad miską wody i niemającego siły się napić. Badanie kliniczne chorych kotów może być problematyczne ze względu na fakt zazwyczaj występującej silnej bolesności brzucha.

Silniejsze kocięta o wyższym mianie przeciwciał przeżywają zakażenie i najczęściej zdrowieją. Proces zdrowienia, ze względu na towarzyszącą panleukopenii przewlekłą leukopenię, trwa kilka tygodni. Dopóki ma ona miejsce, zwierzęta podatne są na wszelakie infekcje.

Podsumowując, na panleukopenię mogą zachorować koty w każdym wieku, a objawy są zależne od ogólnej kondycji zwierząt w momencie zachorowania. Źródło zakażenia stanowią głównie chore koty ale również psy.

W obu przypadkach najwięcej wirusa jest wydalane z kałem. Jego obecność można stwierdzić także w ślinie, moczu, wymiocinach i krwi. Możliwe drogi zarażenia to przede wszystkim pokarmowa, ale także donosowa. Źródło stanowi wirus obecny w środowisku. Do zarażenia dochodzi w wyniku kontaktu bezpośredniego z chorym zwierzęciem lub przez kontakt pośredni – kontakt z osobą mającą styczność z chorym kotem (przeniesienie wirusa na rękach czy butach). Istotne źródło to skupiska kotów, jak schroniska czy wystawy.

WAŻNE !

     W związku z faktem, iż wirus FPV jest wirusem ubikwitarnym (zaraźliwość, zdolność do przeżywania w środowisku nawet rok), zanim wprowadzimy nowe koty lub psy, muszą być spełnione następujące warunki:

• Bardzo dokładna dezynfekcja pomieszczeń, gdzie przebywały chore koty, co jest niezbędne dla zapobiegania ponownemu pojawieniu się choroby. Niestety wirus FPV jest oporny na większość środków dezynfekcyjnych.

Skuteczne są: 6-proc. podchloryn sodu, 4-proc. formaldehyd, 1-proc. aldehyd glutarowy. Odkażanie można sprawdzić promieniami lampy UV.

• Utylizacja lub spalenie „osobistych” rzeczy kota, jak: posłanie, miski, kuwety itd., by za ich pośrednictwem nie spowodować zakażenia innych kotów.
• Musi minąć minimum 6 miesięcy od zakażenia wirusem, a najlepiej rok, zanim wprowadzimy nowe zwierzęta, dotyczy to zarówno kotów, jak i psów.
• Nowe zwierzę musi być zaszczepione 2-krotnie i dopiero 2 tygodnie po drugim szczepieniu może zostać wprowadzone do mieszkania, gdzie koty chorowały na panleukopenię.
• Właściciel chorego zwierzęcia nie powinien kontaktować się z innymi nieszczepionymi kotami przez 6-12 miesięcy.

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania panleukopenii jest regularne szczepienie kotów przeciwko tej chorobie.

Co to jest SUK?

        SUK czyli Syndrom Urologiczny Kotów nazywany również idiopatycznym zapaleniem pęcherza to zespół zaburzeń dotyczących układu moczowego u kotów na który składa się zapalenie pęcherza moczowego oraz zapalenie cewki moczowej.

SUK – przyczyny

     Do wystąpienia syndromu urologicznego może doprowadzić wiele czynników :

• Choroby metaboliczne sprzyjające tworzeniu kamieni moczowych.
• Wady anatomiczne układu moczowego.
• Zapalenia pęcherza moczowego, wirusowe, bakteryjne, immunologiczne i inne.
• Nowotwory pęcherza i cewki moczowej.
• Nadmiar magnezu i wapnia w karmie co zobojętnia naturalny , kwaśny odczyn moczu i powoduje utratę właściwości bakteriostatycznych oraz odkładanie złogów soli mineralnych.
• Zbyt mała ilość wypijanych płynów – co ogranicza wypłukiwanie odkładanych złogów z moczem.

Najczęściej występującą postacią SUK jest idiopatyczny syndrom urologiczny i jest to przypadłość bardzo podobna do śródmiąższowego zapalenia pęcherza u ludzi.  

SUK – objawy

     Jednym z pierwszych sygnałów jest  zmiana rytuałów higienicznych kota, który zaczyna coraz więcej czasu spędzać na wylizywaniu okolic narządów płciowych. Innym częstym objawem jest również pomiaukiwanie podczas oddawania moczu, które związane jest z odczuwanym przez kota bólem. Wyraźnym sygnałem alarmowym jest zmniejszona ilość oddawanego moczu lub znajdująca się w nim krew oraz zmiana postawy kota w trakcie oddawania moczu – kot jest wtedy wyjątkowo spięty a jego miednica jest nienaturalnie ułożona. Dyskomfort związany z bolesnością przy oddawaniu moczu szybko wpływa na zachowania kota, który zaczyna być niespokojny, chowa się w dziwnych miejscach a nawet odmawia jedzenia.  Takie zachowania powinny być alarmującym dzwonkiem dla Właściciela pupila.

WAŻNE !

Dolegliwość ta jest jedną z najczęstszych przyczyn oddawania moczu poza kuwetą.

Kot musi bardzo szybko trafić do gabinetu weterynaryjnego, żeby nie doszło do zatkania cewki moczowej, pęknięcia pęcherza, uszkodzenia nerek i zatrucia organizmu .

SUK – diagnostyka

       Podstawą  diagnozy syndromu urologicznego jest wykonanie badania moczu oraz krwi, które pozwalają szybko ocenić czy w układzie moczowym występuje zapalenie, jaki jest odczyn moczu oraz jakie kryształy się w nim wytrąciły. Na podstawie badań można  stwierdzić stopień zatrucia organizmu i ocenić poziom elektrolitów

W celu szczegółowej diagnostyki  należy wykonać badania dodatkowe:  USG – w przypadku podejrzenia kamicy układu moczowego )  RTG z kontrastem – w przypadku zmian w cewce moczowej oraz posiew moczu – w przypadku podejrzenia bakteryjnego zapalenia pęcherza.

SUK – leczenie

     Leczenie uzależnione jest od postawionej diagnozy. Jeżeli doszło do zatkania  należy w pierwszej kolejności udrożnić cewkę moczową poprzez cewnikowanie.

Następnie podaje się leki zakwaszające mocz, leki moczopędne, leki rozkurczające, leki przeciwzapalne, antybiotyki.

Kolejnym elementem jest zmiana diety kota – kot powinien spożywać jak najwięcej karmy mokrej oraz  jak najwięcej pić.

Dlaczego mój kot załatwia się poza kuwetą?

Przede wszystkim należy wykluczyć chorobę, ponieważ bardzo wiele schorzeń, np. pęcherza moczowego, manifestuje się właśnie w ten sposób. Jeśli kot jest zdrowy, wówczas takie zachowanie ma najczęściej podłoże psychiczne, kot w ten sposób manifestuje np. stres związany z przybyciem do domu innego zwierzęcia, albo próbuje zwrócić naszą uwagę, gdy poświęcamy mu za mało czasu. Niekiedy zmiana w otoczeniu, która dla nas jest nieistotna – zmiana w umeblowaniu, jakiś nowy zapach – może wywołać u kota stres, który będzie się objawiał w taki właśnie, nieprzyjemny sposób. W każdym przypadku trzeba dokładnie przeanalizować, kiedy zachowanie zaczęło się pojawiać, i spróbować znaleźć przyczynę, zmianę, wydarzenie, które miało miejsce w tym czasie. Najczęściej przy dogłębnej analizie to się udaje, a po wyeliminowaniu czynnika stresującego, sytuacja wraca do normy. Na pewno nie należy przyjmować postawy, że “mój kot jest leniwy i złośliwy”. Koty to bardzo czyste stworzenia, i sprawy kuwetkowe na pewno nie są wynikiem lenistwa.

Mój kot podchodzi do ścian i mebli, staje do nich tyłem, i sika. Dlaczego?

Sikanie na pionowe powierzchnie to już z całą pewnością znaczenie. Występuje u niekastrowanych kocurów i kotek, a w przypadku zbyt późnej kastracji, utrzymuje się jako nawyk, do którego zwierzę zdążyło się już przyzwyczaić. Jedynym sposobem zapobiegania jest odpowiednio wczesna kastracja.

Alergia to dość powszechna przypadłość, z którą boryka się nawet 15% ludzi na całym świecie dlatego lekarze twierdzą, że jest chorobą cywilizacyjną

Nie jest jednak prawdą, że jeśli mają Państwo uczulenie na swojego pupila, należy bezwzględnie zrezygnować z jego posiadania

Alergia na kota objawia się zazwyczaj dolegliwościami ze strony układu oddechowego. U alergika  w wyniku kontaktu ze zwierzęciem wystąpić może wysypka, swędzenie, wodnisty katar, kichanie, łzawienie oczu czy duszności, które z czasem mogą nawet doprowadzić do astmy. Właśnie z tego powodu wiele osób decyduje się na oddanie zwierzęcia.

Alergia na kota – co tak naprawdę nas uczula ?

Podstawowa rzecz : Osoby uczulone na kota wcale nie są uczulone na jego sierść ale na ślinę i znajdujące się w niej białko oraz na drobinki skóry osadzające się na sierści.

Najsilniej uczulające jest białko Fel d1. Kot myjąc się, rozprowadza alergen po całej powierzchni swojego włosa. Oprócz sierści, białko Fel d1 magazynowane jest także w naskórku kota. Kiedy białko znajdujące się w łuszczących się fragmentach naskórka połączy się z niektórymi substancjami znajdującymi się  w organizmie człowieka, powoduje  niepożądane reakcje. Cząsteczki alergenu są bardzo małe  (10 razy mniejsze od alergenu roztoczy kurzu domowego), dlatego łatwo unoszą się w powietrzu a następnie osadzają się na podłogach, dywanach, kanapach, a nawet powierzchniach ścian i mogą tam pozostawać nawet przez długie miesiące. Dlatego u osób uczulonych objawy alergii mogą wystąpić nawet w pomieszczeniach, w których koty nie przebywają od dłuższego czasu.

Drugim  białkiem, które wywołuje uczulenie na kota jest  alergen 69-kDa. Jego inną, równie popularną nazwą jest albumina surowicy. Białko to wzrasta u kotów wraz z wiekiem. Im starszy kot, tym zachodzi większe prawdopodobieństwo, że wywoła alergię. Alergen ten znajduje się m.in. w moczu zwierzęcia, dlatego kontakt z nawet niewielką jego ilością może wywoływać uczulenie.

Koty oprócz alergenu podstawowego ( FelD1) oraz alergenu 69 – kDa,  wydzielają aż 18 innych alergenów w zależności od rasy i płci. Dlatego alergicy reagują z różnym nasileniem na różne koty.

Nie ma rasy kota, która byłaby w stu procentach antyalergiczna.

Są koty, które uczulają mniej ( rasy pół długowłose oraz długowłose ) bowiem koty te nie posiadają podszerstka – ich sierść jest rzadsza przez co  mniej wypada a w konsekwencji  mniej unosi się jej w powietrzu.

Jeżeli  pomimo objawów alergii decydują się Państwo na posiadanie kociego Przyjaciela to nie bez znaczenia będzie tutaj płeć oraz kolor kota.    

Alergik powinien wybrać na swojego pupila kotkę. Samice wydzielają znacznie mniej łoju niż kocury. Pomocne okazuje się również wykastrowanie kota. Także jasne koty nie wywołują tak silnych objawów uczulenia jak te o ciemnym umaszczeniu. Im ciemniejszy kot tym jego sierść zawiera więcej pigmentu przez co jest on bardziej alergizujący.

Niestety, alergia  domowników jest wciąż jednym z najczęstszych powodów oddawania zwierząt do schroniska. Ta smutna statystyka to w dużej mierze efekt nieprzemyślanych często pochopnych decyzji.

Przed zakupem lub przygarnięciem zwierzęcia pod swój dach, zachęcam do wizyty u alergologa celem przeprowadzenia testów alergicznych dla wszystkich domowników po to by się przekonać, czy mamy uczulenie na kota, psa lub inne zwierzęta. Najpopularniejsze są testy skórne, ale do wyboru mamy również testy płatkowe oraz z krwi. Jeśli okazuje się, że uczulenie jest bardzo silne, a nie posiadamy jeszcze  zwierząt, jest to najlepszy moment na to, by przemyśleć swoją decyzję o zakupie czy adopcji czworonożnego Przyjaciela. Uczulenie nie wyklucza mieszkania z kotem ale może je bardzo utrudnić. W wielu wypadkach nad alergią można zapanować dzięki częstemu sprzątaniu i doraźnemu przyjmowaniu leków, ale jeśli mamy silną alergię lub wręcz astmę, to każda dodatkowa porcja alergenów może być groźna. Jeżeli okaże się, że dziecko jest alergikiem to należy zastanowić się czy będziemy gotowi podawać mu leki lub decydować o ewentualnym odczulaniu.

Alergia u dzieci może mieć burzliwy przebieg ( dużo bardziej burzliwy niż u osób dorosłych ) ale dzieci kochają zwierzęta i często emocjonalnie proszą o kotka lub pieska. Zwierzę nie powinno być nigdy prezentem ani zabawką dla dziecka, tylko członkiem Rodziny, za którego należy wziąć odpowiedzialność. Jeśli zdecydujemy się na kota pomimo alergii domowników, najlepszym wyborem będzie kot rasowy bez podszerstka .

W jaki sposób  łagodzić objawy alergii na kota?

Paradoksalnie jednym z lepszych sposobów na pozbycie się alergii na kota jest zamieszkanie z nim pod jednym dachem. Organizm podczas częstego i silnego kontaktu z alergenem sam się uodparnia i odczula. Kontakt ze zwierzęciem powinien być odpowiednio dawkowany czyli należy rozpocząć kontakty od krótkich wspólnych seansów, żeby potem stopniowo je wydłużać. Dobrze jest w okresie przejściowym przeznaczyć dla kota jeden pokój. W ten sposób ilość sierści  a tym samym alergenów będzie mniejsza i pozwoli organizmowi na przyzwyczajenie się. W miarę, jak objawy alergii staną się słabsze, przedłuża się czas wspólnego przebywania z kotem. Proces odczulania można wspomóc farmakologicznie – po konsultacji z alergologiem.

Dodatkowo warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach :

• Pozbądź się z domu nadmiaru tekstyliów – dywanów, zasłon, narzut oraz tapicerowanych mebli. Na nich alergeny osiadają najłatwiej i potrafią utrzymywać się przez wiele lat.
• Nie pozwalaj kotu przebywać w sypialni, szczególnie w łóżku, oraz miejscach, w których najczęściej przesiadujesz.
• W sypialni używaj specjalnej pościel dla alergików.
• Często zmieniaj pościel oraz pierz kołdry nie tylko powleczenia.
• Regularnie wietrz i odkurzaj pomieszczenia używając odkurzacza ze specjalnym filtrem lub parowego.
• Zakup specjalny jonizator powietrza, który nie tylko oczyści ale również odpowiednio nawilży powietrze w mieszkaniu.
• Poproś kogoś, kto nie ma uczulenia, by regularnie wyczesywał sierść kota.
• Pierz często kocie posłania i legowiska – zapobiegniesz w ten sposób przyczepianiu się sierści i złuszczonego naskórka do mebli.
• Sprzątaj kocią kuwetę bez pośpiechu i dokładnie, żeby nie wzniecać dodatkowych obłoków kurzu.
• Staraj się nie przytulać kota do twarzy i odsłoniętej skóry.
• Po każdorazowym kontakcie z kotem umyj ręce i najlepiej zmień również ubranie.

HCM czyli co to jest kardiomiopatia przerostowa?

       Kardiomiopatia to choroba mięśnia sercowego związana z jego dysfunkcją, w której dochodzi do zmiany wielkości komory lub komór oraz zmiany kurczliwości mięśnia sercowego. U kotów najczęściej  dochodzi do powstawania kardiomiopatii typu przerostowego. 

Kardiomiopatia przerostowa to choroba o podłożu genetycznym , która stanowi częstą przyczynę niewydolności krążenia, powstawania zakrzepów oraz zatorowości tętniczej , które powodować mogą tzw. nagłą śmierć sercową.

Jakie koty mogą chorować na kardiomiopatię przerostową?

Fakt dziedziczenia HCM najlepiej został zbadany i potwierdzony u kotów rasy Maine Coon, u których kardiomiopatia przerostowa jest dziedziczona jako dominująca cecha autosomalna prosta. Nie mniej jednak choroba ta może występować również u ras kotów takich jak :  Norweski Leśny, Syberyjski, Brytyjski Krótko i Długowłosy, Ragdoll,  Sfinks, Devon Rex, German Rex, Syjamski, Birmański, Burmański, Bengalski i Perski.

HCM objawy :

Często się zdarza, że koty z łagodną formą kardiomiopatii przerostowej nie wykazują żadnych objawów klinicznych a choroba wykrywana jest „przypadkowo” podczas rutynowych badań  np. przed operacyjnych lub w wyniku autopsji zwłok gdy kot nagle umiera.

 W przypadku kotów z ciężką odmianą HCM typowymi objawami są  

• Pojawienie się płynu w jamie opłucnej.
• zakrzepica zatorowa. Zakrzepy, które odrywają się z lewego przedsionka, płyną z krwią i stają się potencjalnymi zatorami. Zwykle w końcowym odcinku aorty zatrzymują się, powodując niedrożność w krążeniu. W efekcie dochodzi do zablokowania przepływu krwi do kończyn miednicznych, co wiąże się z dotkliwym bólem oraz rozwojem ostrego niedowładu lub porażenia kończyn tylnych.
• Nagła śmierć sercowa – niestety, może wystąpić w każdym przypadku i nie musi być zależna od stopnia nasilenia choroby.

Nie mniej jednak na kilka dni przed wystąpieniem typowych objawów klinicznych mogą występować inne objawy, świadczące o złej kondycji kota :

• niechęć do jedzenia,
• Apatyczność
• Kaszel

Dlatego niezmiernie ważne, jest, żeby natychmiast reagować na wszystkie zmiany zachowania naszego pupila, ponieważ kot bardzo często nie pokazuje objawów bólowych przez co starannie „ukrywa” swoją chorobę.

Co dzieje się z sercem w kardiomiopatii przerostowej?

        Klasyczna forma HCM powstaje, gdy dochodzi do nieprawidłowego pogrubienia mięśnia sercowego, głównie jego lewej strony.  Do przerostu ściany prawej komory dochodzi niezwykle rzadko a przypadłość ta charakteryzuje się zaburzeniami rytmu i nagłą śmiercią sercową ( przypadłość występująca u rasy Maine Coon ).
Wraz ze zwiększaniem grubości ściany serca mięsień sercowy staje się bardziej sztywny i trudniej napełnia się krwią. Jednocześnie dochodzić może do cofania się krwi do lewego przedsionka, który w tej chorobie staje się powiększony. Zmniejszanie się światła lewej komory i nieprawidłowy przepływ krwi do lewego przedsionka (tzw. niedomykalność mitralna) oraz często zaburzenia przepływu krwi do aorty powodują objawy szmeru, słyszanego podczas badania kardiologicznego.

Efekt jest katastrofalny zarówno dla samego serca, jak i całego organizmu:

• mniejsza ilość krwi jest wypychana na obwód podczas każdego skurczu,
• przepływ krwi przez naczynia wieńcowe ulega pogorszeniu,
• dochodzi do stanu niedotlenienia serca.

HCM – leczenie

Kardiomiopatia przerostowa nie jest chorobą, którą można całkowicie wyleczyć. W zależności od rodzajów objawów oraz wyników badań kardiologicznych plus dodatkowych  można zastosować odpowiednio dobrane leki, które przedłużą kotu życie oraz poprawią jego komfort.

HCM – zapobieganie

Jedynym sposobem zapobiegania rozprzestrzeniania się wadliwych genów jest badanie kotów biorących udział w programach hodowlanych ( czyli przeznaczonych do rozrodu ) pod katem  HCM.

Badania mogą być dwukierunkowe :

1. Badania genetyczne – wykonywane z krwi lub z zeskrobiny z wewnętrznej części policzka, które ustalają profil genetyczny kota .Wykonując badanie genetyczne można uzyskać następujące wyniki :

• n/n – oznacza, że kot jest homozygotą pod względem prawidłowego genu a tym samym jest wolny od mutacji genu MyBPC3 i może być dopuszczany do rozrodu z kotami z wynikami n/n i warunkowo n/HCM.
• n/HCM – który oznacza, że kot jest heterozygotą i może (ale nie musi) zachorować na kardiomiopatię przerostową. Większość specjalistów warunkowo dopuszcza koty z takimi wynikami do rozrodu jedynie z kotami z wynikami n/n i pod warunkiem, że koty te mają szczególnie ładne inne cechy.
• HCM/HCM – który oznacza, że kot jest homozygotą czyli nosicielem dwóch kopii zmutowanego genu  i prawdopodobieństwo, że zachoruje na kardiomiopatię przerostową jest  18 razy większe niż u kota z wynikami n/n. Wynik taki oznacza również eliminację z programów hodowlanych z uwagi na możliwość przekazywania tego genu każdemu z potomstwa niezależnie od doboru partnera (gen jest autosomalny dominujący).

Aby wykonać test na nosicielstwo genu MyBPC3 konieczna jest wizyta w lecznicy współpracującej z jednym z laboratoriów weterynaryjny wykonujących tego typu testy. Badanie można wykonać z krwi lub z zeskrobiny z wewnętrznej części policzka kota.                           W Europie można to wykonać w laboratorium we Francji (Antagène) oraz dwóch laboratoriach niemieckich (VETMEDLABOR i LABOKLIN).  Znanymi  laboratoriami wykonującymi te badania poza Europą są laboratoria w Stanach Zjednoczonych (Washington State University – Genetic Labs) oraz Australii ( Orivet).

Badania naszych kotów wykonujemy z krwi w Laboratorium LABOKLIN.

2. Badanie echokardiograficzne – podczas, którego lekarz ocenia subiektywny wygląd serca w czasie pracy ( zwłaszcza wygląd mięśni brodawkowatych ), określa czy występują zawirowania przepływu krwi przez zastawki przedsionkowo-komorowe, zastawkę aorty i tętnicy płucnej  oraz  mierzy wielkość poszczególnych części serca. Wyniki tego badania wpisuje się do specjalnego raportu. Dostępne tam informacje pozwalają porównując z dostępnymi normami ustalić czy kot ma HCM czy jest od niego wolny

PKD – czyli wielotorbielowatość nerek

          Wielotorbielowatość nerek jest chorobą charakterystyczną dla kotów perskich.       Źródła * podają, że w chwili obecnej nawet 49% populacji persów jest zagrożonych tą chorobą.  Typowy ragdoll nie jest obarczony wielotorbielowatością nerek, jednak niektóre linie były w przeszłości krzyżowane z kotami perskimi celem „poprawy rasy” a w szczególności ich wyglądu ( bogata okrywa włosowa, krótki nos, małe ucho ) czego konsekwencją było nabycie również tej cechy.

Wielotorbielowatość nerek jest chorobą wrodzoną ( genetyczną ), która dotyka młode kocięta i zazwyczaj ujawnia się w dwóch pierwszych latach życia zwierzęcia.                  Choroba polega na tworzeniu się wypełnionych płynem torbieli uciskających  stale na nerki     ( na których są zlokalizowane ) przez co komórki obumierają a narząd traci możliwość normalnego funkcjonowania.    

                          Występują dwa główne  typy wielotorbielowatości nerek – klasyfikowane wg wzorów ich dziedziczenia .

1. Wielotorbielowatość nerek dziedziczona autosomalnie dominująco ( ADPKD ) – Jest to choroba monogeniczna, przenoszona jako cecha autosomalna dominująca powodowana przez mutację genów PKD1 i PKD2 (odpowiedzialnych za kodowanie białek policystyny-1 i policystyny-2). Wszystkie zwierzęta będące nosicielem tej wady genetycznej chorują. Zwierzę takie powinno być natychmiast wycofane z rozrodu bowiem każdy kot dotknięty tym defektem będzie dawać chore potomstwo (prawdopodobieństwo od 50% do 100% w zależności od skrzyżowania ).
2. Wielotorbielowatość nerek dziedziczona autosomalnie recesywnie ( ARPKD ) – jest to choroba rzadsza niż ADPKD i najczęściej śmiertelna już  w życiu płodowym lub podczas pierwszego miesiąca życia kocięcia.

Jedyną formą wykrywania choroby są badania.

Każdy kot hodowlany powinien mieć  wykonane badania genetyczne w kierunku PKD-1.. Wynik badania : Genotyp N/N potwierdza, że przebadany kot posiada prawidłowy gen w układzie homozygotycznym i nie jest nosicielem mutacji w genie PKD-1, która jest odpowiedzialna za powstawanie wielotorbielowatości nerek.

Jeżeli kot nie miał  wykonanych badań genetycznych powinien mieć wykonane badanie ultrasonograficzne ( USG ). Torbiele mogą być  widoczne w nerkach już od 4 tygodnia życia, jednak najpewniejszy wynik dają badania przeprowadzone po ukończeniu przez kota minimum 12 miesięcy, bowiem pierwsze torbiele mogą powstawać nawet z opóźnieniem do drugiego roku życia.

Hodowca może wykonać zarówno badania genetyczne jak również badanie ultrasonograficzne.

Wielotorbielowatość nerek –  pierwsze objawy :

Objawy pojawiają się najczęściej w okolicy drugiego roku życia kota ( mogą wcześniej ) a pierwszym sygnałem, że  coś jest nie w porządku, będzie fakt, że  nasz kot unika zabawy, jest apatyczny, jego sierść jest matowa, a kiedy go głaszczemy – nadmiernie wypada. Często dołączają się wymioty i nieprzyjemny zapach z pyszczka. Miska z wodą wciąż jest pusta, za to miska  z jedzeniem najczęściej stoi nietknięta. Kot zaczyna chudnąć. Taki opis objawów jest dość charakterystyczny dla wielu chorób dlatego należy wykonać dokładną diagnostykę w gabinecie weterynaryjnym polegającą na badaniu krwi, moczu oraz USG jamy brzusznej.

Poniżej przykładowe badania z krwi a poniżej z  moczu wykonane u kota chorego na wielotorbielowatość nerek.

Rokowania zależą od liczby, rozmiarów oraz tempa wzrostu torbieli nerkowych. U zwierząt najciężej dotkniętych chorobą rozwija się przedwczesna niewydolność nerek ( Wszystko o chorobach nerek w artykule : Choroby nerek – przyczyny, objawy, leczenie

Jak postępować z chorym kotem?

Postępowanie ze zwierzęciem, u którego rozpoznano PKD powinno obejmować:

• Stosowanie odpowiedniej diety uzgodnionej z lekarzem weterynarii opartej na dobrej jakości karmie z odpowiednią ilością łatwo strawnego białka oraz z ograniczoną ilością fosforu.
• zapobieganie infekcjom dróg moczowych,
• monitoring podstawowych parametrów nerkowych w surowicy krwi,
• stałe / cykliczne badania moczu,

Bardziej szczegółowe informacje o innych przyczynach  chorób nerek znajdą Państwo w kolejnym artykule : Choroby nerek –  przyczyny , objawy, leczenie

*Torbielowate zmiany nerek –  Życie Weterynaryjne 2014  przygotowany przez : Rafał Sapierzyński1, Izabella Jońska2, Maciej Wojtczak3z Katedry Patologii i Diagnostyki Weterynaryjnej1 i Katedry Chorób MałychZwierząt z Kliniką2 Wydziału Medycyny Weterynaryjnej w Warszawie oraz GabinetuWeterynaryjnego w Piasecznie3

Dlaczego mój kot załatwia się poza kuwetą?

       Załatwianie się poza kuwetą jest jednym z problemów z którymi nieraz mierzą się Właściciele kotów. Wbrew obiegowym opiniom załatwianie się kota poza kuwetą nie jest przejawem złośliwości ze strony  kota tylko informacją, że dzieje się coś złego. Koty to bardzo czyste stworzenia, i sprawy kuwetkowe na pewno nie są wynikiem lenistwa.Dalsza część czyli interpretacja sygnałów oraz prawidłowe im przeciwdziałanie należą już do Właściciela.

     Na początku należy się upewnić czy kot jest kotem wykastrowanym. Jeżeli nie – jest to sygnał, że kot prawdopodobnie dojrzał płciowo i zaczął znaczyć teren a w związku z tym należy niezwłocznie umówić go na zabieg, żeby incydent nie stał się nawykiem. W przypadku gdy kot jest po kastracji  zaczynamy szukać przyczyn gdzie indziej.

     Jedną z najczęstszych powodów oddawania moczu poza kuwetą są : cukrzyca, choroby nerek oraz choroby  dróg moczowych. Kiedy chory  kot odczuwa dyskomfort podczas oddawania moczu  zaczyna kuwetę kojarzyć z bólem w efekcie czego poszukuje bardziej komfortowego miejsca, które kojarzy mu się z domownikami. Najczęściej wtedy oddaje mocz w takich miejscach które mu się miło kojarzą np. łóżko  w którym śpią Właściciele lub kanapa na której siedzą. Dlatego pierwszym krokiem w przypadku chociażby jednorazowego incydentu w postaci załatwienia  kocich potrzeb poza kuwetą  jest wykonanie badań moczu oraz morfologii celem  wykluczenia potencjalnych chorób.

W przypadku kiedy badania moczu i krwi nie potwierdzą żadnej choroby  należy rozpocząć poszukiwania przyczyn w innych kierunkach.

     Pierwszym z nich będzie przyjrzenie się na nowo przestrzeni przeznaczonej dla kota oraz jej zagospodarowaniu .

Jak wiemy kot jest ogromnym indywidualistą i potrzebuje bezpiecznej w swoim kocim rozumieniu przestrzeni życiowej, która daje mu poczucie izolacji i odosobnienia żeby mógł w spokoju wypoczywać. Takim elementem może być drapak na którym kot ma półkę, rozetę  lub budkę do spania ale równie dobrze może to być zupełnie inne miejsce, które kot sam sobie wybierze z zasobów mieszkania. Koty uwielbiają miejsca na podwyższeniu skąd mają wyśmienity punkt obserwacyjny na wszystko co dzieje się w domu. W chwili pojawienia się problemu z siusianiem poza kuwetą należy sprawdzić czy nic w tych zasobach się nie zmieniło (może kot nie ma dostępu do zasobów do których miał dostęp wcześniej , może legowisko / półka zostało wyprane w preparacie, który mu nie odpowiada, może drapak został odwrócony lub przesunięty (nawet minimalnie), może na półce na której kot lubił się wylegiwać ktoś coś położył itd. Jeżeli w domu jest inny kot kilka kotów należy sprawdzić czy nie zabrał/ły zasobów, które w mniemaniu naszego  mruczka dotychczas należały  do niego (np. inny kot zaczął układać się w jego ulubionym miejscu) oraz dołożyć zasobów czyli np. dołożyć półkę do drapaka, zamontować dodatkową półkę naścienną itd. Brak odpowiednich zasobów może być jednym z powodów dla których kot załatwia się poza kuwetą.

    Następnym krokiem będzie upewnienie się, że nasz kot posiada prawidłowo zapewnione odrębne miejsca do jedzenia oraz  załatwiania się.

W tej kwestii musimy pamiętać o kilku ważnych kwestiach :

– nie ustawiamy misek z jedzeniem w bliskim sąsiedztwie kuwety bowiem nie są one wtedy atrakcyjne dla kota.

– nie ustawiamy kuwety dla kota w „ruchliwym” miejscu w centrum mieszkania i zainteresowania wszystkich domowników. Koty uwielbiają intymność  w związku z czym taka lokalizacja kuwety  może być dla kota na tyle stresogenna, że zacznie załatwiać się poza nią.

– nie ustawiamy kuwety w pobliżu okien sięgających podłogi  – kot może obawiać się widoków oraz dźwięków dobiegających zza okna.

– szacujemy czy liczba kuwet jest odpowiednia. Zasada jest następująca liczba kotów +1 = liczbie kuwet w domu. Nawet przy jednym mruczku może należy dostawić kolejną kuwetę w innym punkcie mieszkania.

– sprawdzamy (w przypadku kotów młodych) czy wielkość kuwety jest nadal odpowiednia dla naszego kota – kot rośnie zatem jego kuweta powinna być takiej wielkości, żeby kot w niej mógł się swobodnie obrócić.

– sprawdzamy (w przypadku kotów starszych) czy kuweta jest nadal wygodna dla kota i ma niskie brzegi . W starszym wieku wysokie brzegi kuwety mogą powodować dyskomfort dla kota, któremu często dolega ból stawów którego nie dostrzegamy.

– używamy takiego żwirku do którego kot był przyzwyczajony  i bez problemu go akceptował . Jeżeli zmieniamy żwirek na inny należy to zrobić bardzo małymi krokami dodając do obecnie używanego żwirku po troszku nowego. Zbyt gwałtowna zmiana żwirku może doprowadzić do braku akceptacji i załatwiania się po za kuwetą. Należy również pamiętać, ze koty nie przepadają za żwirkiem silikonowym , który jest twardy i potrafi nawet ranić kocie łapki, preferując drobny żwirek bentonitowy lub drewniany.

– na bieżąco sprzątamy kuwetę (min dwa razy dziennie) bowiem koty są wielkimi czyściochami i mogą nie akceptować brudnej kuwety załatwiając swoje potrzeby poza nią.

     Gdy odrzucimy wszystkie powyższe przyczyny czyli brak kastracji , choroby , brak poczucia bezpieczeństwa oraz nieodpowiednio zagospodarowanej przestrzeni musimy się skupić na przyczynach behawioralnych.

 Należy wówczas zastanowić się jaką ilość czasu poświęcamy naszemu pupilowi oraz jakie  są interakcje kota z domownikami.

Cykl życiowy kota oparty jest na zaspokajaniu przez niego instynktu łowieckiego  zakończonego upolowaniem ofiary. Z racji zmiany uwarunkowań środowiskowych kota ( mieszka w domu, w którym otrzymuje pełną miskę jedzenia ) musimy odtwarzać jego cykl łowiecki zachęcając  do polowania na wędkę, piórko lub różne inne

Kot jest indywidualistą i to on dyktuje warunki, na których będzie opierał swoją zażyłość z domownikami. Nie można kota na siłę podnosić, głaskać, przytrzymywać bowiem takie sytuacje przyczyniają się do wzrostu poziomu jego stresu i frustracji czemu może dawać wyraz właśnie poprzez siusianie poza kuwetą.

W tej sytuacji może nam pomóc tylko współpraca z kocim behawiorystą.

Treść Elementu

Treść Elementu

Treść Elementu

Co powinno znaleźć się w apteczce dla kota

Apteczka jest obowiązkowym elementem wyposażenia zarówno domu jak i samochodu. Każdy z nas posiada w niej  niezbędne środki opatrunkowe ( plaster, gaziki, wodę utlenioną ) oraz podstawowe lekarstwa.

Podobną apteczkę należy skompletować pod katem naszego pupila, żeby w sytuacji kryzysowej móc szybko i sprawnie przeprowadzić akcję ratunkową.

Co powinien zawierać zestaw pierwszej pomocy dla zwierząt?

1. Numer telefonu do przychodni weterynaryjnej pod opieką, której znajduje się kot. Jeżeli przychodnia Państwa pupila działa w określonych godzinach telefon do najbliższej całodobowej przychodni, gdzie na miejscu przeprowadzana jest pełna diagnostyka oraz operacje chirurgiczne.
2. Kaganiec lub pas materiału, który może posłużyć do unieruchomienia pyska lub całego kota.
3. Mocna taśma służąca do unieruchomienia zwierzęcia.
4. Materiały opatrunkowe:

• jałowe gaziki w różnych rozmiarach,
• gaza jałowa (o wymiarach 0,5×0,5 m oraz 1×1 m),
• bandaż elastyczny,
• bandaż zwykły (różne rozmiary),
• plastry do zaklejania ran (różne rozmiary),
• rolka plastra (bez opatrunku),
• folia bąbelkowa (z pęcherzykami powietrza) – może się przydać do unieruchamiania kończyn.

5. Nożyczki z zaokrąglonymi końcami
6. Wąska pęseta (do usuwania ciał obcych).
7. Termometr elektroniczny (najlepiej z giętką końcówką).
8. Koc ratunkowy (bardzo wskazany), opcjonalnie czysty ręcznik lub koc (do unieruchomienia lub ogrzania).
9. Roztwór antyseptyczny do oczyszczania i przemywania ran (np. rivanol, octanisept, jodyna, woda utleniona ). Przy czym należy pamiętać, że fenol jest szkodliwy dla kotów!).

Dodatkowo :

• Waciki bawełniane.
• Czysta szmatka.
• Środki natłuszczające (np. wazelina). Jałowy roztwór soli fizjologicznej do przemywania ran.
• Węgiel aktywowany.
• 3% roztwór wody utlenionej na zatrucie
• Środek przeciwhistaminowy (np. Claritine).
• Preparat przeciwbiegunkowy (np. Smecta lub inny produkt weterynaryjny).
• Rękawiczki lateksowe.
• Mała latarka.

Treść Elementu