Genetyka to niezbędna wiedza każdego hodowcy na podstawie, której dobiera odpowiednie skojarzenia wiedząc jakiego rezultatu może się spodziewać.

Podstawową jednostką informacji, przekazywaną z pokolenia na pokolenie w procesie dziedziczenia jest gen. Geny zlokalizowane są w jednostkach zwanych chromosomami. Wszystkie geny i ich kombinacje w organizmie określa się mianem genotypu. To on odpowiedzialny jest za dziedziczenie. Geny wraz ze środowiskiem, w którym żyje organizm wpływają na fenotyp organizmu czyli jego cechy zewnętrzne ( np. kolor oczu ). Różne odmiany tego samego genu określa się jako allele.  Każdy kot posiada po dwa geny ( allele ) warunkujące daną cechę – po jednym od każdego z rodziców.

Osobniki, które posiadają takie same pary genów ( alleli ) w swoim genotypie np. AA lub aa  nazywamy homozygotami.

Osobniki, które posiadają w swoim genotypie dwa różne geny ( allele )  na daną cechę np. Aa nazywamy heterozygotami.

Ze względu na zależności pomiędzy parami genów ( allelami ) dzielimy je na :

– geny dominujące ( silniejsze ) A, B, C, O

– geny recesywne ( słabsze ) a, b, c, o

Celem podjęcia właściwej decyzji odnośnie skojarzenia hodowca powinien wykonać  badania genetyczne swoich kotów nie tylko w kierunku chorób genetycznych ale również w kierunku koloru sierści .

Allele z locus B

Gen  B ( Black )  – odpowiada za produkcję czarnego barwnika ( eumelaniny ). Gen ten posiada kilka wersji ( alleli ).

  • Allel B – odpowiada za czarną i niebieską barwę futra u kotów ( niebieski to rozjaśnienie czarnego ). Koty o genotypie BB, Bb, Bbl będą miały włos koloru czarnego lub niebieskiego.
  • Allel b ( czekoladowy ) – odpowiada za czekoladowy i liliowy kolor futra u kotów  ( liliowy to rozjaśnienie czekolady ). Koty o genotypie bb, bbl będą miały włos koloru czekoladowego lub liliowego.
  • Allel bl ( cynamonowy ) – odpowiada za cynamonowy lub płowy kolor futra u kotów Koty cynamonowe będą miały tylko jeden genotyp : blbl

Zależności pomiędzy genami :

– Gen B jest zawsze dominujący w stosunku do b i bl

– gen b jest recesywny w stosunku do B i dominujący w stosunku do bl

– gen bl jest recesywny w stosunku do B i b

Allele z locus D

Gen D ( dilution ) – jest to jedyny gen rozjaśniający kocie futro.

  • Allel D ( non – diluted) – odpowiada za ciemne odmiany kociego włosa : czarną , czekoladową, cynamonową i rudą. Koty te będą miały genotypy : DD, Dd
  • Allel d ( diluted) – odpowiada za rozjaśnione umaszczenia kociego włosa czyli barwę : niebieską, liliową i płową. Koty te będą miały genotypy dd.

Zależności pomiędzy genami :

– Gen D jest dominujący w stosunku do d

– Gen d jest recesywny w stosunku do D.

Kiedy hodowca zna kolor sierści swoich kotów oraz ich genotypy na podstawie  interpretacji wyników może dobrać odpowiednie pary do rozrodu aby otrzymać zakładane umaszczenie kociąt.

Poniżej telegraficzna interpretacja genotypów :

  • BBDD czyli RAG n to „czysty” seal, który nie niesie innych kolorów takich jak niebieski czy czekoladowy.
  • BBDd czyli RAG n to kot seal, który niesie kolor niebieski czyli rozjaśnienie.
  • BbDD czyli RAG n, to kot seal, który niesie kolor czekoladowy.
  • BbDd czyli RAG n to kot seal, który niesie kolor niebieski i czekoladowy.
  • BBdd czyli RAG a to kot „czysty” blue ( niebieski ) który nie niesie czekolady.
  • Bbdd czyli RAG a to kot blue ( niebieski), który niesie czekoladę.
  • bbDD czyli RAG b to „czysty” kot czekoladowy.
  • bbDd czyli RAG b to kot czekoladowy, który niesie blue ( niebieski ).
  • bbdd czyli RAG c to kot „czysty” lilac.

Efektem decyzji hodowcy będą kocięta o poniższych umaszczeniach i genotypach :

 

Allele z locus O

Gen O odpowiada za produkcję czerwonego barwnika (feomelaniny).

Gen O posiada dwa allele :

  • Allel O ( Orange ) – jest odpowiedzialny za rudą lub kremową barwę kociego włosa.
  • Allel o ( non Orange ) – powoduje, ze kocie futro nie jest rude lub kremowe.

Jest to gen wyjątkowy ponieważ jest on sprzężony z płcią a więc ma swoje miejsce na chromosomie płci X co oznacza, że kocur może mieć tylko allel O lub o czyli genotyp OY lub oY a kotka może mieć genotypy : OO, Oo, oo. W konsekwencji oznacza to że :

– koty o genotypach OO mają rude lub kremowe futro.

– koty o genotypach Oo mają szylkretowe futro.

– koty o genotypach oo nie mają rudego ani kremowego futra.

Teoretycznie tylko kotki są koloru szylkretowego jednak zdarzają się wyjątki i rodzą się też szylkretowe kocury. Jeżeli przeżyją, zazwyczaj takie zwierzęta są bezpłodne.

 

Allele z locus A

Geny te warunkują pręgowanie na futrze kotów.

  • Allel A ( aguti ) – warunkuje pojawienie się pręgowania na futrze. Koty o genotypach AA i Aa mają na futrze wzór tabby. Służył on lepszemu maskowaniu zwierząt.
  • Allel a ( non – aguti ) – koty posiadające genotyp aa mają włos jednolity czyli są pozbawione prążkowania.

Zależności pomiędzy genami :

– gen A jest dominujący w stosunku do a

Istnieją dwa rodzaje pręgowania u kotów, które są uwarunkowane allelami Mc.

Allele z locus MC

  • Allel Mc ( mackerel tabby ) – koty o genotypach AAMcMc lub AaMcmc mają pręgowanie tygrysie.
  • Allel mc ( blotched tabby ) – koty o genotypach AAmcmc lub Aamcmc mają pręgowanie klasyczne.

 

Zależności pomiędzy genami :

– gen Mc jest dominujący w stosunku do  mc